Wat is de Mar Menor?
De Mar Menor ligt in de regio Murcia en is met een oppervlakte van 135 km2 de grootste kustlagune in de Spaanse Middellandse Zee en één van de grootste in het westelijk deel van de Middellandse Zee. Ze wordt van de Middellandse Zee gescheiden door een 22 km lange en tussen 100 en 1.500 m brede landstrook, bekend als de Manga de Mar Menor. Het wordt doorkruist door vijf kanalen of geulen die de Mar Menor verbinden met de Middellandse Zee. Dit alles vormt een uniek ecosysteem van grote waarde.
Waarom is er groot alarm geslagen m.b.t. de Mar Menor?
Deze lagune, die van oudsher kristalhelder was, wordt al jaren getroffen door crises als gevolg van menselijke activiteiten, met name het misbruik van chemische meststoffen in de landbouw op de gronden in de buurt van het bekken, die in de lagune uitmonden, waardoor een grote milieuramp is ontstaan die het voortbestaan van de elementen van dit ecosysteem bedreigt.
Hierbij zijn de gebeurtenissen die vanaf 2016 plaats hebben gevonden extra desastreus geweest toen, als gevolg van verschillende perioden van zware regenval of “danas”, een grote hoeveelheid chemische meststoffen vanuit de landbouw rechtstreeks in het Mar Menor spoelde. Dit veroorzaakte een grote wildgroei van groene algen in de lagune en de dood van vissen door een daling van het zuurstofgehalte van het water.
De crisis was zo ernstig dat ze leidde tot een volksopstand en de oprichting van platforms als SOS Mar Menor of Pacto por el Mar Menor.
Welke oplossing biedt Wet 19/2022 voor de crisis in het Mar Menor?
Dankzij de reactie van de bevolking en het besef dat het belangrijk is om dit prachtige ecosysteem te koesteren, is in oktober 2022 een wet in werking getreden die tot doel heeft de juridische status van de lagune van Mar Menor en haar bekken te erkennen, wet 19/2022.
Deze wet verleent juridische status aan het ecosysteem dat wordt gevormd door de lagune van de Mar Menor, het bekken ervan en de watervoerende lagen als geheel. Daardoor wordt de Mar Menor erkend als een domein dat recht heeft op bescherming, behoud, onderhoud en waar nodig herstel ten laste van de overheid en de kustbewoners. Naast het “recht om als ecosysteem te bestaan en natuurlijk te evolueren”.
Via welke instanties oefent de Mar Menor deze rechten uit?
Voor de uitoefening van deze rechten wordt het bestuur en de vertegenwoordiging van het Mar Menor en zijn rekening toevertrouwd aan drie comités:
– Een comité van vertegenwoordigers: Samengesteld uit leden van de overheidsdiensten en de burgers van de kustgemeenten.
– Een toezichtcomité: Dit zijn de bewakers van de lagune van Mar Menor.
– Een wetenschappelijk comité: bestaande uit een onafhankelijke commissie van wetenschappers en deskundigen, universiteiten en onderzoekscentra.
Wat zal er wezenlijk veranderen voor de Mar Menor met de inwerkingtreding van Wet 19/2022?
Als gevolg van deze wet kan de Mar Menor nu de in de wet erkende rechten en verboden afdwingen bij de rechtbanken en de overheid via zijn vertegenwoordigers, die rechtszaken kunnen aanspannen tegen elk soort openbare of particuliere activiteit die het ecosysteem van de lagune van het Mar Menor kan schaden. Ze zal ook recht hebben op toegang tot documentatie over de in het gebied uit te voeren projecten en kunnen verzoeken om deze projecten te wijzigen of zelfs te annuleren.